Сургалтын техник хэрэгсэл

Сургуулийн дотоод орчин нь сурал­цагчдад сэтгэл зүйн болон оюуны чадамжаа нээн, эрэл хайгуул хийх, шинжлэн судлах, амьдралд хэ­рэгцээтэй дадал, чадварыг эзэм­ших, сурах таатай нөхцлийг бүрдүү­лэх, тэдний эрхийг хамгаалах бо­ломж бүрдүүлнэ. Сургалтын орчны бүрдэлтэд санхүү, материал, хүн хүч, сургал­тын арга технологи зэрэг сургуулийн үйл ажиллагаанд холбогдох нөөц, хүчин зүйлс орох бөгөөд тэдгээрийг материаллаг буюу биет (physical), социал буюу сэтгэл зүйн (psychological) орчин гэж ангилна.

Сургалтын материаллаг орчинд: 
Сурах сургах нөхцөл; (үүнд сур­гуу­лийн анги танхим, барилга бай­гуу­ламж, гэрэлтүүлэг, агаар­жуу­лалт, дулаан, чийгийн хэмжээ, но­мын сангийн хүртээмж хичээллэх, амрах, хооллох боломжийн бүрдэлт г.м)
Сургалтын хэрэглэгдэхүүн (ном, гарын авлага, сурах бичиг, сургал­тын тараах болон үзүүлэн та­ниу­лах материал, хөтөлбөр, төлөв­лөгөө, модель, макет г.м)
Сургалтын техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж. Сургалтын техник хэрэгсэл нь мэдээллийг хадгалах, дамжуу­лах, сэр­гээх, боловсруулах зориу­лалт­тай тул сургалтын хэрэглэгдэ­хүү­нээс тусад нь авч үзэх шаардла­га­тай гэж судлаачийн зүгээс үзэж байна.
Эрдэмтэн судлаачдын үзэж бай­гаагаар насанд хүрсэн хүн лекторын нэгэн хэмийн яриаг дээд тал нь 15-20 минутын турш анхааралтай сон­сох чадвартай бөгөөд үүнээс давбал анхаа­рал нь сарнидаг байна. Иймд сургалтын процесст суралцагчдын сонсох эрхтнээс гадна хараа ба хүр­тэхүйн бусад эрхтнийг зайлшгүй идэвхжүүлэх шаардла­га ур­ган гарах бөгөөд сургалтын хэрэг­лэг­­дэхүүн болон техник хэрэгслийг ашиг­лах нь дээрх асуудлыг шийдэх ди­дак­тик арга мөн. Сургалтын материаллаг орчныг бүрдүүлэхдээ сур­галтанд тавигдах эрүүл ахуй, техник технологи, сурган хү­мүү­жүү­лэх, гоо зүй, эдийн засгийн стан­дарт шаардлагуудыг хангасан байх ёстой. Боловсролын хүрээлэнгээс явуул­­сан их, дээд сур­гуулийн сургалтын орчны стан­дар­тын зарим үзүүлэлтийн судалгааны дүнгээс үзэхэд нийт 152 сур­гуулийн дөнгөж 8% буюу 12 сур­гууль 1 компью­терт ногдох оюутны тоо­ны үзүүлэлтийг, 52% буюу 79 сур­гууль 1 оюутанд ногдох ном, сурах бичгийн нормыг хангасан байна.

Хүн ам хэт нягтарсан, хот суу­рин газ­рын болон эрэлт хэрэгцээ их­тэй мэргэж­лийн сургуулиудад нэг баг­шид ногдох оюутны тоо, нэг оюу­танд ногдох хичээ­лийн байр талбайн хэм­жээ, нэгж талбайд ногдох гэрэл­түүлэг, дулаан, дуу чимээ­ний хяз­гаар гэх мэт орчны стан­дартын үзүү­лэл­тээр шаардлага хангахгүй байгаа сургуулиуд олон байна. Эндээс зөвхөн сурал­цагч­дын төдийгүй баг­шийн хөдөл­мөрийн норм, норма­тивын хэм хэмжээ алдагдаж, бо­лов­сон хүчний бодлогод ч сөргөөр нөлөөлөх талтай. Боловсролын байгууллагын орчны стандартад нэг багшид ногдох оюутны тоо сургуулийн чиглэлээс хамаарч дунджаар 10-20, нэг оюутанд ногдох хичээлийн байр талбайн хэмжээ 1,6-2,2м2, нэгж талбайд ног­дох гэрэлтүүлэг анги танхимын зориу­лал­таас хамаарч 20-50 люкс байхаар2 тус тус заасан байна.

13:09 - 2014-01-17 - Сэтгэгдэл бичих